Το αν τελικά μέσα στην επανάσταση του 1821 οι Έλληνες είχαν αποκτήσει εθνική συνείδηση, είναι ένα μεγάλο ερώτημα. Αν ανατρέξουμε στους Έλληνες της Κλασσικής εποχής (5ο και 4ο αι. π.Χ) θα διαπιστώσουμε ότι θυσιάζονταν όλοι μέχρις ενός , κάνοντας αναρίθμητους πολέμους μεταξύ τους, θεωρώντας τους μάλιστα μη εμφυλίους, διότι είχαν στη λογική τους την υπεράσπιση της πόλης-κράτους καθώς και του φύλου απ’ το οποίο κατάγονταν (Ίωνες, Δωριείς κτλ.- τριβαλισμός)..Αυτά άλλωστε αναφέρονται και στο μεγάλο ιστορικό Θουκυδίδη. Ανάλογες περιστάσεις εκδηλώνονται και κατά τη διάρκεια της επανάστασης του ’21, όπου για παράδειγμα οι Ρουμελιώτες μισθοφόροι συμπεριφέρονταν στην Πελοπόννησο σαν ξένοι κατακτητές , οι οπλαρχηγοί της Αν. και Δ. Στερεάς αισθάνονταν ηγεμόνες διαφορετικών χωρών. Όπως είναι εύλογο να συνειδητοποιήσει κάποιος η εθνική συνείδηση στην καλύτερη των περιπτώσεων υπήρξε υποτυπώδης. ΄Αλλωστε ο Αδ. Κοραής παρόλο που υποστήριζε ότι καταγόμαστε από ευκλεείς και ένδοξους προγόνους παγκόσμιας ακτινοβολίας, γνώριζε πολύ καλά και το διαλαλούσε ότι για να υπάρξει συμπαγής εθνική συνείδηση χρειαζόταν παιδεία.
Σήμερα παρουσιάζονται αντιπαλότητες μεταξύ όμορων πόλεων , νομών, περιφερειών με γνώμονα τα υποτιθέμενα συμφέροντα της κάθε περιοχής και περίπτωσης. Η όλη κατάσταση τροφοδοτείται ως επί το πλείστον και από λανθασμένες πολιτικές και χρόνιες νοσηρές νοοτροπίες σωβινισμού, που πηγάζουν απ’ το απώτερο παρελθόν.
Ακραίες κοινωνικές προεκτάσεις παρατηρούνται σε καθημερινές εκφάνσεις και δραστηριότητες όπως στο ποδόσφαιρο, στην ίδρυση των πανεπιστημίων και νοσοκομείων και άλλων μεγάλων έργων , όπου κάθε πόλη πασχίζει να οικειωθεί πολλάκις ανορθόδοξα οφέλη , χωρίς κάποιο σχεδιασμό και με κοντόφθαλμη συμφεροντολογία.
Το φάρμακο σ’ αυτήν τη χρόνια ασθένεια, που ταλανίζει το DNA των Ελλήνων θα το βρούμε μόνο σε μια ποιοτική παιδεία, που ποτέ δεν έχει πετύχει καμιά πολιτική στον τόπο μας , πλην ελαχίστων εξαιρέσεων. Κι αν την πετύχουμε συλλογικά αφήνοντας το εγώ στην άκρη κι υιοθετώντας το αγωνιστικό «εμείς» του αγωνιστή Μακρυγιάννη σίγουρα θα έχουμε κάνει σημαντικά βήματα. Αν θέλουμε να μιλάμε για εθνική συνείδηση και σεβασμό στα ιδανικά και τις αξίες του έθνους μας!!!
