ΤΑ ΑΓΙΑ ΘΕΟΦΑΝΕΙΑ

Στην Πρωτοχριστιανική Εκκλησία κι ως τον 4ο αι. μ.Χ., οι Χριστιανοί γιόρταζαν την ίδια ημέρα τα Χριστούγεννα και τα Θεοφάνεια, τιμώντας επίσης την ίδια μέρα την προσκύνηση του Χριστού από τους Ποιμένες και τους τρεις Μάγους. Έπειτα καθιερώθηκε ξεχωριστή γιορτή για τη Γέννηση του Χριστού (25 Δεκεμβρίου) και ξεχωριστή για τον εορτασμό των Θεοφανείων (6 Ιανουαρίου).

Η λέξη Θεοφάνεια σημαίνει φανέρωση/αποκάλυψη του Θεού και αναφέρεται στη φανέρωση της Αγίας Τριάδας (Πατέρας, Υιός, Άγιιο Πνεύμα) κατά τη Βάπτιση του Χριστού από τον Ιωάννη τον Πρόδρομο στον Ιορδάνη ποταμό. Η γιορτή των Θεοφανείων αποτελεί και την αφετηρία του χριστιανικού βαπτίσματος και του αγιασμού του κόσμου. Στον Ιορδάνη ο Χριστός αγίασε τα ύδατα ώστε να γίνουν "αγιασμού δώρον, αμαρτημάτων λυτήριον...". Στους πρώτους μάλιστα χριστιανικούς αιώνες, την ημέρα των Θεοφανείων γινόταν και το βάπτισμα των κατηχουμένων, ο φωτισμός, από τον οποίο η γιορτή των Θεοφανείων ονομάστηκε και γιορτή των Φώτων.

Σήμερα η τελετή του χριστιανικού βαπτίσματος έχει τους εξής συμβολισμούς:

• η τριπλή κατάδυση και ανάδυση του βαπτιζομένου στο νερό της κολυμβήθρας σημαίνει τη συμμετοχή του στην τριήμερη Ταφή και Ανάσταση του Χριστού.
• το νερό συμβολίζει τον καθαρισμό από την αμαρτία και την αναγέννηση σε μια νέα ζωή.
• η επάλειψη με λάδι, όπως συνηθίζεται στους αθλητές της πάλης, συμβολίζει τον αγώνα ενάντια στο κακό και την αμαρτία.
• Το κόψιμο λίγων τριχών από το κεφάλι γίνεται από 4 διαφορετικά σημεία στο σχήμα του σταυρού και συμβολίζει την αφιέρωση στο Χριστό ως νέο μέλος της Εκκλησίας.

Εκείνο που έχει σημασία προκειμένου να χρησιμοποιήσει κανείς τον μεγάλο αγιασμό είναι η μετάνοια και η νηστεία την παραμονή της Γιορτής. Όταν με πνεύμα συντετριμμένο και με πίστη αληθινή λαμβάνουμε και χρησιμοποιούμε την μ. Αγιασμό, τότε πραγματικά γίνεται ιαματικό μέσο ψυχών και σωμάτων και πάσης αντικείμενης δύναμης ανατρεπτικό. Η γιορτή των Θεοφανείων είναι προσκλητήριο ανανέωσης και επιστροφής στον Κύριο της δόξης, ο οποίος αν και ήταν Θεός ταπείνωσε τον εαυτόν του και έγινε άνθρωπος –άνθρωπος αληθινός, αναμάρτητος, συγχωρητικός και ελεήμων, η οδός, η αλήθεια και η ζωή. Ας τον ακολουθήσουμε στην οδό της δικαιοσύνης, μαζί με την Παναγία μητέρα του την Θεοτόκο, τον άγιο Ιωάννη τον Βαπτιστή, τους αγίους Αποστόλους και όλους τους αγίους.