Konman1-Ματζίρης Κώστας

Γραμματική: Οι αόριστες αντωνυμίες

Οι αόριστες αντωνυμίες

Όταν μιλάμε για κάποιον ή για κάτι που δεν γνωρίζουμε ή δεν μας ενδιαφέρει να προσδιορίσουμε, χρησιμοποιούμε τις αόριστες αντωνυμίες.

Οι κυριότερες αόριστες αντωνυμίες είναι οι εξής:

- κάποιος, κάποια, κάποιο
- ένας, μία, ένα
- καθένας, καθεμία / καθεμιά, καθένα
- κανείς / κανένας, καμία / καμιά, κανένα
- μερικοί, μερικές, μερικά (μόνο στον πληθυντικό αριθμό)
- άλλος, άλλη, άλλο

Οι παραπάνω αντωνυμίες κλίνονται.

Κάποιος σε πήρε τηλέφωνο.
Ήρθε ένας και μου είπε να φύγω.
Καθένας μπορεί να το κάνει αυτό.
Κανείς δεν γνωρίζει ακόμα.
Μερικοί είναι πολύ τυχεροί.
Άλλος είναι εδώ και άλλος εκεί.

Υπάρχουν επίσης κάποιες αόριστες αντωνυμίες που δεν κλίνονται:
- κάθε
- κάτι
- τίποτα (ή τίποτε)

Κάθε Κυριακή παίζω μπάσκετ.
Θέλω να φάω κάτι.
Δεν θέλω να κάνω τίποτα.

• Τα κανείς/κανένας, καμία/καμιά, κανένα και τίποτα χρησιμοποιούνται με δύο τρόπους:

- σε αρνητικές προτάσεις
Στο δρόμο δεν υπάρχει κανένα αυτοκίνητο. (= ούτε ένα)
Δεν θέλω να φάω τίποτα.
- σε ερωτήσεις
Υπάρχει κανένας φούρνος στη γειτονιά; (= έστω ένας)
Έχει τίποτα φρούτα στο ψυγείο;

• Το καθένας, καθεμία/καθεμιά, καθένα κλίνεται όπως το
κανείς/κανένας, καμία/καμιά, κανένα.

• Το κάποιος, κάποια, κάποιο κλίνεται όπως τα επίθετα σε –ος, -α, -ο, ενώ το άλλος, άλλη, άλλο κλίνεται όπως τα επίθετα σε –ος, -η, -ο.


Τα κάποιος, ένας, κανείς, μερικοί, άλλος, κάτι και τίποτα εμφανίζονται στην πρόταση είτε μόνα τους είτε μαζί με ονόματα, επίθετα και αντωνυμίες.

Θέλω να φάω κάτι.
Θέλω να φάω κάτι αλμυρό.
Μερικοί είναι πολύ τυχεροί.
Μερικοί άνθρωποι είναι πολύ τυχεροί και μερικοί άλλοι πολύ άτυχοι.

Το καθένας, καθεμία /καθεμιά, καθένα εμφανίζεται πάντοτε μόνο του, ενώ το κάθε συνδυάζεται υποχρεωτικά με ονόματα.