Σήμερα τιμούμε την επανάσταση του 1821. Τιμούμε τους χιλιάδες αγωνιστές, άντρες και γυναίκες, νέους και παιδιά που έδωσαν και τη ζωή τους για τη λευτεριά του τόπου μας.
Σήμερα μας δίνεται μια καλή ευκαιρία να γνωρίσουμε ένα κομμάτι της ιστορίας μας.
Πριν από χρόνια πολλά, εξακόσια περίπου, την εποχή που οι Ευρωπαίοι αποκτούν νέες συνήθειες, ιδέες και πιστεύουν πως μπορούν να ζήσουν με ισότητα και ελευθερία, οι Έλληνες ζουν μέσα στη σκλαβιά, κάτω από την κυριαρχία των Λατίνων και των Οθωμανών Τούρκων. Μια μεγάλη περίοδος με δυσκολίες και βάσανα ξεκινά με την άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1453 και φτάνει στην ελληνική επανάσταση του 1821.
Από την αρχή του 18ου αιώνα, οι Οθωμανοί Τούρκοι ολοκληρώνουν την κυριαρχία τους στη Βαλκανική χερσόνησο. Οι συνθήκες ζωής γίνονται συχνά ανυπόφορες για τις οικογένειες των χριστιανών. Αναγκάζονται να πληρώνουν μεγάλους φόρους για τη ζωή τους και για τη γη που καλλιεργούν. Τα αγόρια τους από μικρή ηλικία αρπάζονται για τις ανάγκες του τουρκικού στρατού, το γνωστό παιδομάζωμα. Πολλές είναι επίσης οι φορές όπου οι κατακτητές αναγκάζουν με τη βία τους χριστιανούς να αλλάξουν πίστη, να αρνηθούνε το Χριστό και την Παναγιά και να δεχτούνε για Θεό τους τον Αλλάχ.
Στα χρόνια της οθωμανικής κυριαρχίας δεν λείπει το όραμα για την ελευθερία. Μέσα από τα δημοτικά τραγούδια, τους θρύλους και τους θρήνους για την άλωση της Πόλης οι ραγιάδες διατηρούν άσβεστη την ελπίδα για λευτεριά.
Ο Ρήγας ο Βελεστινλής το φθινόπωρο του 1797 τυπώνει σε φυλλάδια το όραμά του για τη δημιουργία μιας ενιαίας ελληνικής δημοκρατίας όπου μεταξύ των άλλων έλεγε « τα φυσικά δίκαια είναι: πρώτον το να είμεθα όλοι ίσοι, και όχι ο ένας ανώτερος από τον άλλον, δεύτερον να είμεθα ελεύθεροι, και όχι ο ένας σκλάβος του αλλουνού. Όλοι οι άνθρωποι, Χριστιανοί και Τούρκοι είναι ίσοι». Οι Ρωμιοί αντιστέκονται στους Οθωμανούς διατηρώντας τις μνήμες, τη γλώσσα και τη θρησκεία. Στα σχολεία των κοινών γραμμάτων, συνήθως ιερείς στο ρόλο του δασκάλου, διδάσκουν ανάγνωση και γραφή μέσα από τα εκκλησιαστικά βιβλία. Σημαντική είναι η προσφορά των δασκάλων του γένους, που με τις ιδέες τους και τη διδασκαλία τους προετοιμάζουν το γένος των Ελλήνων για εθνική ανεξαρτησία. Ανάμεσα τους ξεχωρίζουν ο πατρο-Κοσμάς ο Αιτωλός, ο Αδαμάντιος Κοραής, ο Άνθιμος Γαζής από τις Μηλιές του Πηλίου.
Στα 1814 ιδρύεται στην Οδησσό της Ρωσίας η Φιλική Εταιρεία από τον Εμμανουήλ Ξάνθο, το Νικόλαο Σκουφά και τον Αθανάσιο Τσακάλωφ με στόχο να οργανώσει και να προετοιμάσει έναν απελευθερωτικό αγώνα που θα στηρίζεται στις δυνάμεις των Ελλήνων. Για να πετύχει αυτό το στόχο η Φιλική Εταιρεία με μεγάλη μυστικότητα προσπάθησε να μυήσει τους ραγιάδες. Και τα κατάφερε, άνθρωποι απλοί και άνθρωποι μορφωμένοι, κληρικοί και λαϊκοί, αγρότες και έμποροι, πρόκριτοι και στρατιωτικοί έγιναν μέλη της και όταν ήρθε η ώρα του ξεσηκωμού πήραν τα σπαθιά και τα λιανοντούφεκα και βροντοφώναξαν το μεγάλο παρόν στο κάλεσμα της πατρίδας.
Η Ελληνική Επανάσταση, το 1821, ξεσπά σε διαφορετικές περιοχές, χωρίς συγκεκριμένη οργάνωση των στρατευμάτων από μια κεντρική αρχή. Το Φεβρουάριο του 1821, ο Αλέξανδρος Υψηλάντης κηρύσσει την επανάσταση στη Μολδοβλαχία. Το Μάρτιο του 1821, ξεκινά η επανάσταση στην Πελοπόννησο κι αμέσως μετά στην Ανατολική Στερεά. Ταυτόχρονα τα νησιά του Αιγαίου και κυρίως η Ύδρα, οι Σπέτσες, τα Ψαρά και η Σάμος ξεσηκώνονται και μπαίνουν στον αγώνα. Η καταστροφή της Χίου, της Κάσου και των Ψαρών είναι η απάντηση των Τούρκων στον ξεσηκωμό των Ελλήνων. Μα οι Ρωμιοί δε λυγίζουν μπροστά στο θάνατο και την καταστροφή, συνεχίζουν με πείσμα τον αγώνα τους.
Στις στρατιωτικές επιχειρήσεις συμμετέχουν κλέφτες και αρματολοί, ναυτικοί και φιλέλληνες αλλά κυρίως απλοί άνθρωποι. Λίγοι έχουν όπλα και ακόμα λιγότεροι γνωρίζουν να πολεμούν. Με ενέδρες, νυχτερινές επιθέσεις και αιφνιδιασμούς, το λεγόμενο κλεφτοπόλεμο, οι επαναστάτες τα βάζουν με τον οθωμανικό στρατό. Η καθημερινή ζωή όλων συνδέεται με τον πόλεμο. Στα στρατόπεδα, στα οχυρά, στα κάστρα, στην ύπαιθρο και τη νησιώτικη χώρα, όλοι αγωνίζονται με τον τρόπο τους. Η έλλειψη νερού, τροφίμων και πυρομαχικών δυσκολεύει τη ζωή κυρίως των πληθυσμών που πολιορκούνται μέσα σε φρούρια και κάστρα. Παρά τις δυσκολίες ο αγώνας φουντώνει απ’ άκρη σ’ άκρη. «Καλύτερα μιας ώρας ελεύθερη ζωή, παρά σαράντα χρόνια σκλαβιά και φυλακή».
Τα επαναστατικά μέτωπα στη Στερεά Ελλάδα, τη Θεσσαλία, την Ήπειρο, τη Μακεδονία και την Κρήτη γίνονται ολοένα και περισσότερα. Στον τόπο μας το Πάσχα του 1821, στις 10 Απριλίου, οι Πηλιορείτες μαζί με το Χριστός Ανέστη βροντοφώναξαν και η Ελλάς ανέστη. Στις αρχές Μαΐου το Πήλιο βρισκόταν στο πόδι, έτοιμο για το μεγάλο ξεσηκωμό. Ο Γαζής στις 7 Μαΐου υψώνει την πηλιορείτικη επαναστατική σημαία στην πλατεία των Μηλεών. Η επανάσταση δεν έχει την ίδια επιτυχία παντού. Οι εξεγέρσεις σε μέρη που βρίσκονται κοντά σε περιοχές όπου υπάρχουν πολυάριθμες δυνάμεις του τουρκικού στρατού καταπνίγονται γρήγορα. Έτσι και εδώ μέχρι το καλοκαίρι του 1821 η πηλιορείτικη επανάσταση σβήνει. Παρά την ηρωική αντίσταση των ντόπιων ο στρατός του Δράμαλη θα φέρει την καταστροφή και το θάνατο. Η επανάσταση του 1821 θα περιοριστεί στην Πελοπόννησο, τη Στερεά Ελλάδα και τα νησιά του Αιγαίου.
Ο αγώνας των Ελλήνων για την ανεξαρτησία του συνδέεται με τα ονόματα των πρωταγωνιστών του. Ο Κολοκοτρώνης, ο Καραϊσκάκης, ο Παπαφλέσσας, ο Ανδρούτσος, ο Νικηταράς, ο Μπότσαρης, ο Μιαούλης, ο Κανάρης, ο Διάκος, η Μπουμπουλίνα, η Μαυρογένους, ο Ζαΐμης, ο Μαυροκορδάτος, ο Κουντουριώτης, ο Παλαιών Πατρών Γερμανός είναι πρόσωπα γνωστά σε όλους μας. Υπάρχουν όμως και χιλιάδες άλλα ονόματα ένοπλων και αμάχων που αγωνίστηκαν για την ελευθερία και τα ονόματά τους δεν καταγράφτηκαν από την ιστορία. Η προσφορά τους δεν είναι κατώτερη. Σήμερα τιμούμε όλους τους αγωνιστές του ’21 που πάλεψαν σκληρά απέναντι στον Τούρκο δυνάστη και χάρισαν με τη θυσία τους την πολυπόθητη λευτεριά στον τόπο μας. Η Ελλάδα αναγνωρίζεται ως ανεξάρτητο και κυρίαρχο κράτος 9 χρόνια μετά τον ξεσηκωμό του ’21. Η Θεσσαλία θα συνεχίσει τους αγώνες, τις θυσίες και μόλις το 1881 θα αποκτήσει την ελευθερία της και θα γίνει κομμάτι του ελληνικού κράτους.
Σήμερα μας δίνεται μια καλή ευκαιρία να γνωρίσουμε ένα κομμάτι της ιστορίας μας.
Πριν από χρόνια πολλά, εξακόσια περίπου, την εποχή που οι Ευρωπαίοι αποκτούν νέες συνήθειες, ιδέες και πιστεύουν πως μπορούν να ζήσουν με ισότητα και ελευθερία, οι Έλληνες ζουν μέσα στη σκλαβιά, κάτω από την κυριαρχία των Λατίνων και των Οθωμανών Τούρκων. Μια μεγάλη περίοδος με δυσκολίες και βάσανα ξεκινά με την άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1453 και φτάνει στην ελληνική επανάσταση του 1821.
Από την αρχή του 18ου αιώνα, οι Οθωμανοί Τούρκοι ολοκληρώνουν την κυριαρχία τους στη Βαλκανική χερσόνησο. Οι συνθήκες ζωής γίνονται συχνά ανυπόφορες για τις οικογένειες των χριστιανών. Αναγκάζονται να πληρώνουν μεγάλους φόρους για τη ζωή τους και για τη γη που καλλιεργούν. Τα αγόρια τους από μικρή ηλικία αρπάζονται για τις ανάγκες του τουρκικού στρατού, το γνωστό παιδομάζωμα. Πολλές είναι επίσης οι φορές όπου οι κατακτητές αναγκάζουν με τη βία τους χριστιανούς να αλλάξουν πίστη, να αρνηθούνε το Χριστό και την Παναγιά και να δεχτούνε για Θεό τους τον Αλλάχ.
Στα χρόνια της οθωμανικής κυριαρχίας δεν λείπει το όραμα για την ελευθερία. Μέσα από τα δημοτικά τραγούδια, τους θρύλους και τους θρήνους για την άλωση της Πόλης οι ραγιάδες διατηρούν άσβεστη την ελπίδα για λευτεριά.
Ο Ρήγας ο Βελεστινλής το φθινόπωρο του 1797 τυπώνει σε φυλλάδια το όραμά του για τη δημιουργία μιας ενιαίας ελληνικής δημοκρατίας όπου μεταξύ των άλλων έλεγε « τα φυσικά δίκαια είναι: πρώτον το να είμεθα όλοι ίσοι, και όχι ο ένας ανώτερος από τον άλλον, δεύτερον να είμεθα ελεύθεροι, και όχι ο ένας σκλάβος του αλλουνού. Όλοι οι άνθρωποι, Χριστιανοί και Τούρκοι είναι ίσοι». Οι Ρωμιοί αντιστέκονται στους Οθωμανούς διατηρώντας τις μνήμες, τη γλώσσα και τη θρησκεία. Στα σχολεία των κοινών γραμμάτων, συνήθως ιερείς στο ρόλο του δασκάλου, διδάσκουν ανάγνωση και γραφή μέσα από τα εκκλησιαστικά βιβλία. Σημαντική είναι η προσφορά των δασκάλων του γένους, που με τις ιδέες τους και τη διδασκαλία τους προετοιμάζουν το γένος των Ελλήνων για εθνική ανεξαρτησία. Ανάμεσα τους ξεχωρίζουν ο πατρο-Κοσμάς ο Αιτωλός, ο Αδαμάντιος Κοραής, ο Άνθιμος Γαζής από τις Μηλιές του Πηλίου.
Στα 1814 ιδρύεται στην Οδησσό της Ρωσίας η Φιλική Εταιρεία από τον Εμμανουήλ Ξάνθο, το Νικόλαο Σκουφά και τον Αθανάσιο Τσακάλωφ με στόχο να οργανώσει και να προετοιμάσει έναν απελευθερωτικό αγώνα που θα στηρίζεται στις δυνάμεις των Ελλήνων. Για να πετύχει αυτό το στόχο η Φιλική Εταιρεία με μεγάλη μυστικότητα προσπάθησε να μυήσει τους ραγιάδες. Και τα κατάφερε, άνθρωποι απλοί και άνθρωποι μορφωμένοι, κληρικοί και λαϊκοί, αγρότες και έμποροι, πρόκριτοι και στρατιωτικοί έγιναν μέλη της και όταν ήρθε η ώρα του ξεσηκωμού πήραν τα σπαθιά και τα λιανοντούφεκα και βροντοφώναξαν το μεγάλο παρόν στο κάλεσμα της πατρίδας.
Η Ελληνική Επανάσταση, το 1821, ξεσπά σε διαφορετικές περιοχές, χωρίς συγκεκριμένη οργάνωση των στρατευμάτων από μια κεντρική αρχή. Το Φεβρουάριο του 1821, ο Αλέξανδρος Υψηλάντης κηρύσσει την επανάσταση στη Μολδοβλαχία. Το Μάρτιο του 1821, ξεκινά η επανάσταση στην Πελοπόννησο κι αμέσως μετά στην Ανατολική Στερεά. Ταυτόχρονα τα νησιά του Αιγαίου και κυρίως η Ύδρα, οι Σπέτσες, τα Ψαρά και η Σάμος ξεσηκώνονται και μπαίνουν στον αγώνα. Η καταστροφή της Χίου, της Κάσου και των Ψαρών είναι η απάντηση των Τούρκων στον ξεσηκωμό των Ελλήνων. Μα οι Ρωμιοί δε λυγίζουν μπροστά στο θάνατο και την καταστροφή, συνεχίζουν με πείσμα τον αγώνα τους.
Στις στρατιωτικές επιχειρήσεις συμμετέχουν κλέφτες και αρματολοί, ναυτικοί και φιλέλληνες αλλά κυρίως απλοί άνθρωποι. Λίγοι έχουν όπλα και ακόμα λιγότεροι γνωρίζουν να πολεμούν. Με ενέδρες, νυχτερινές επιθέσεις και αιφνιδιασμούς, το λεγόμενο κλεφτοπόλεμο, οι επαναστάτες τα βάζουν με τον οθωμανικό στρατό. Η καθημερινή ζωή όλων συνδέεται με τον πόλεμο. Στα στρατόπεδα, στα οχυρά, στα κάστρα, στην ύπαιθρο και τη νησιώτικη χώρα, όλοι αγωνίζονται με τον τρόπο τους. Η έλλειψη νερού, τροφίμων και πυρομαχικών δυσκολεύει τη ζωή κυρίως των πληθυσμών που πολιορκούνται μέσα σε φρούρια και κάστρα. Παρά τις δυσκολίες ο αγώνας φουντώνει απ’ άκρη σ’ άκρη. «Καλύτερα μιας ώρας ελεύθερη ζωή, παρά σαράντα χρόνια σκλαβιά και φυλακή».
Τα επαναστατικά μέτωπα στη Στερεά Ελλάδα, τη Θεσσαλία, την Ήπειρο, τη Μακεδονία και την Κρήτη γίνονται ολοένα και περισσότερα. Στον τόπο μας το Πάσχα του 1821, στις 10 Απριλίου, οι Πηλιορείτες μαζί με το Χριστός Ανέστη βροντοφώναξαν και η Ελλάς ανέστη. Στις αρχές Μαΐου το Πήλιο βρισκόταν στο πόδι, έτοιμο για το μεγάλο ξεσηκωμό. Ο Γαζής στις 7 Μαΐου υψώνει την πηλιορείτικη επαναστατική σημαία στην πλατεία των Μηλεών. Η επανάσταση δεν έχει την ίδια επιτυχία παντού. Οι εξεγέρσεις σε μέρη που βρίσκονται κοντά σε περιοχές όπου υπάρχουν πολυάριθμες δυνάμεις του τουρκικού στρατού καταπνίγονται γρήγορα. Έτσι και εδώ μέχρι το καλοκαίρι του 1821 η πηλιορείτικη επανάσταση σβήνει. Παρά την ηρωική αντίσταση των ντόπιων ο στρατός του Δράμαλη θα φέρει την καταστροφή και το θάνατο. Η επανάσταση του 1821 θα περιοριστεί στην Πελοπόννησο, τη Στερεά Ελλάδα και τα νησιά του Αιγαίου.
Ο αγώνας των Ελλήνων για την ανεξαρτησία του συνδέεται με τα ονόματα των πρωταγωνιστών του. Ο Κολοκοτρώνης, ο Καραϊσκάκης, ο Παπαφλέσσας, ο Ανδρούτσος, ο Νικηταράς, ο Μπότσαρης, ο Μιαούλης, ο Κανάρης, ο Διάκος, η Μπουμπουλίνα, η Μαυρογένους, ο Ζαΐμης, ο Μαυροκορδάτος, ο Κουντουριώτης, ο Παλαιών Πατρών Γερμανός είναι πρόσωπα γνωστά σε όλους μας. Υπάρχουν όμως και χιλιάδες άλλα ονόματα ένοπλων και αμάχων που αγωνίστηκαν για την ελευθερία και τα ονόματά τους δεν καταγράφτηκαν από την ιστορία. Η προσφορά τους δεν είναι κατώτερη. Σήμερα τιμούμε όλους τους αγωνιστές του ’21 που πάλεψαν σκληρά απέναντι στον Τούρκο δυνάστη και χάρισαν με τη θυσία τους την πολυπόθητη λευτεριά στον τόπο μας. Η Ελλάδα αναγνωρίζεται ως ανεξάρτητο και κυρίαρχο κράτος 9 χρόνια μετά τον ξεσηκωμό του ’21. Η Θεσσαλία θα συνεχίσει τους αγώνες, τις θυσίες και μόλις το 1881 θα αποκτήσει την ελευθερία της και θα γίνει κομμάτι του ελληνικού κράτους.
Η επανάσταση του 1821 απέδειξε πως όταν ένας λαός αγωνίζεται για το δίκιο του και τη λευτεριά του «τότε λίγες φορές χάνει και πολλές κερδαίνει», όπως μας λέει και ο Μακρυγιάννης.
Ζήτω οι ήρωες και οι ηρωίδες του ’21!!!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου